Links
--
2025-03-12 vrijheids wandeling a5 boekje als handout
2025-03-12 vrijheids wandeling a5 boekje
De inhoud van het boekje en de handout zijn gelijk
Dubbelzijdig afgedrukt geeft het boekje na het vouwen een handig A5 document.In alle andere gevallen gebruik de handout.
Het verzet in de Tweede Wereldoorlog zijn alle personen en groepen die trachtten te verhinderen dat de bezetter de doeleinden haalde die hij zich gesteld had bij de Duitse bezetting van Nederland.
Het verzet in Nederland kenmerkte zich in vergelijking met andere bezette landen door weinig gewapend en gewelddadig verzet en een zeer succesvolle onderduik.
Die doeleinden van de bezetter: omvorming van Nederland naar een Nationaal Socialistische staat, de overname van de Nederlandse economie door de Duitsers en de deportatie van de Nederlandse Joden.
Alle Verzetshelden in onze wijk zijn alle tijdens of door de bezetting overleden.
Iets wat de Duitse bezetter niet wilde
Dit is hun overkomen
De in de oorlogstijd gebruikte methode was Fussileren;
De gebruikte methode : Deportatie, vergassing en crematie;
Soms zelfs alleen aangeschoten en levend begraven;
Uitputting en ziekte als oorzaak van een overlijden;
Henk van den Broek wordt geboren op 26 oktober 1904 in ’s-Hertogenbosch en werkt als elektrotechnicus in Eindhoven.
Hij is dan ook actief in het verzet, maar wat hij deed is gissen.
Hij is in de Biesbosch (een gekende plaats voor onderduikers) gewond geraakt en door een infectie daardoor overlijdt jij op op 9 januari 1944.
Emilie Emma Wertheim geboren op 2 augustus 1909 in Strijp. Ze woont in Eindhoven, waar ze als secretaresse werkt bij Philips.
Vanwege haar Joodse achtergrond loopt ze tijdens de Duitse bezetting het acute risico gedeporteerd te worden.
Ze wordt samen met haar moeder opgepakt en herinnerd als deelnemer in het verzet, maar daar zijn geen verdere details over bekend.
Ze worden vastgezet in kamp Vught, waar ze onderdeel uitmaken van het Philips-Kommando.
Zij bezwijkt op 9 december 1943 als gevolg van uitputting en de slechte leefomstandigheden in kamp Vught.
Maarten Reuchlin wordt geboren op 3 februari 1911 in Rotterdam. Hij maakt na zijn schooltijd carrière bij de Philips.
Kort voor de bevrijding van Eindhoven proberen de Duitsers alle goederen die voor hen nog van belang kunnen zijn voor de oorlogsinspanning af te voeren naar Duitsland. In Eindhoven bevindt zich zo een treinwagon met een grote hoeveelheid wolfraam en platina. Niet alleen Maarten, maar ook Willem Jan Jonker, adjunct-commies bij de Nederlandse Spoorwegen, weet hiervan af.
Om transport naar Duitsland te verhinderen, rangeren ze de wagon achter het slachthuis in de Celebesstraat en saboteren zowel de rails als de wagon.
De Duitsers vinden de ‘ondergedoken wagon’ echter en sturen deze na herstel van de schade naar Duitsland.
Vanwege deze actie en vervolgacties worden Maarten en Willem bij een bomtrechter op het terrein van vliegveld Venlo aan de Toeperweg doodgeschoten door de Maastrichtse Sicherheitspolizei-agenten
Karel Lodewijk Hendrik (Henri) van der Putt is op 17 december 1887 in Stratum geboren hij was o.a. burgemeester van Geldrop. Hij leidde een verzetsgroep van oost-Brabantse burgemeesters, die allen in dezelfde situatie verkeerden. Ook heeft hij veel gedaan voor Joodse onderduikers.
Hij is op donderdag 6 juli 1944 gearresteerd en overgebracht naar het concentratiekamp Vught.
Op 5 september 1944, de evacuatie van het kamp Vucht worden alle gevangene op transport gezet naar Sachsenhausen bij Berlijn. Hij is door uitputting als dwangarbeider in 1945 overleden.
Rein Keizer is geboren op 26 juni 1905 in Den Helder. Hij was correspondent bij Philips.
Reinder gaat zich steeds meer inzetten voor het verzet als hulpverlener aan onderduikers en sluit zich aan bij de verzetsgroep van de familie De Koning uit Heeze, spil van een groter verband van verzetsstrijders in de omgeving van Eindhoven. Hij verborg en leverde wapens aan de illegaliteit.
In de ochtend van 14 mei 1944 wordt de verzetsgroep in Heeze verraden en gearresteerd. Op de boerderij van de familie De Koning worden door de Sicherheitsdienst (SD) een schuilplaats, wapens, bonnen en stempels gevonden. Reinder is een van de veertien verzetsstrijders die ter plekke wordt gearresteerd en via de gevangenis in Eindhoven naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren wordt gezonden.
Na verhoor wordt hij doorgezonden naar kamp Vught, waar hij met verschillende van zijn verzetskameraden op 8 augustus 1944 wordt gefusilleerd.
Johannes ( Jan ) Gielen werd geboren 18 november 1906 in Woensel - Eindhoven Hij werkt als gereedschapsslijper bij Philips
In reactie op de oproep van 29 april 1943 aan alle oud-militairen om zich voor krijgsgevangenschap te melden, worden eind april en begin mei landelijk massale stakingen georganiseerd die buitengewoon gewelddadig worden beëindigd.
Als op maandagochtend 3 mei de fabrieken met een kleine personeelsbezetting weer het werk hervatten, grijpen de Duitsers hard in. Met overvalwagens trekt de Duitse politie de stad in om stakers te arresteren. In het hoofdkantoor van Philips wordt een Standgericht ingesteld voor de veroordeling van de stakers.
Uit een groot aantal arrestanten worden dan zeven personen willekeurig gekozen die als voorbeeld moeten dienen. Een van hen is Jan die samen met zes andere stakers voor het vuurpeloton worden gezet op de fabrieksbinnenplaats. Die maandagmiddag worden ze gezamenlijk gefusilleerd.
Cornelis ( Kees ) Haspels wordt geboren op 30 november 1907 in Rotterdam en woont in Eindhoven, waar hij werkt als tekenaar. Tijdens de Duitse bezettingsjaren is hij actief in het verzet als verspreider van het illegale blad Vrij Nederland. Hij brengt voor het verzet onder andere het vliegveld Eindhoven in kaart.
Op 28 oktober 1941 wordt Cornelis tijdens zijn werk gearresteerd wegens het bezit van een zender en zijn verzetsactiviteiten Begin juli 1942 is hij naar kamp Amersfoort gebracht, vanwaar hij in oktober naar het concentratiekamp Neuengamme wordt gedeporteerd.
Door uitputting als dwangarbeider is hij op 13 januari 1943 overleden.
Adrianus ( Ad ) Luijkx wordt geboren op 1 september 1918 in Halsteren en woont in Eindhoven, waar hij tijdens de Duitse bezettingsjaren is aangesloten bij de ondergrondse en in 1944 sluit hij zich aan bij de P.A.N.
In de zomer van '44 in Eindhoven en omgeving ontstond een tot dusver niet genoemde illegale groepering die zich 'Partisanen-Actie Nederland' noemde (de "P.A.N."). Ze was in maart '44 ontstaan en de leiding beschikte in augustus over de namen en adressen van een zeshonderd jongeren die bereid waren tot actie
In de nacht van zondag 3 op maandag 4 september 1944 werd voor het eerst tot actie overgegaan. In de nacht van 17 op 18 september 1944 wordt openlijk de strijd aangegaan: Duitsers worden gevangen genomen, N.S.B.-ers opgepakt, materieel buitgemaakt, kabels over straten gespannen en de geallieerden worden ondersteund.
Op 18 september 1944 komt hij tijdens de gevechten rond de bevrijding van Eindhoven om het leven. Hij wordt die dag tijdens een verkenningstocht langs de Woenselsestraat door geweervuur getroffen.
Cor Gehrels is geboren op 20 juni 1906 te Haarlemmermeer Hij was werkzaam bij Philips als radiotechnicus.
Zijn naam is in verband gebracht met de levering aan het verzet van politie- en marechaussee-uniformen waarmee neergeschoten piloten vermomd naar onderduikadressen worden gebracht. Hij maakte deeluit van van het actieve verzetsnetwerk (o.a. Knokploeg Sander). Ook verstrekte hij op grote schaal materiaal , bestemd voor geheime zendinstallaties voor allerlei verzetsgroepen. Op 22 juli 1943 wordt Cor thuis gearresteerd. Daarna wordt hij binnengebracht in kamp Vught.
Op 5 september 1944, de evacuatie van het kamp Vught ,worden alle gevangene op transport gezet naar Sachsenhausen bij Berlijn.
Hij is door uitputting als dwangarbeider in 1945 overleden.
Op 5 september 1944, de evacuatie van het kamp Vught ,worden alle gevangene op transport gezet naar Sachsenhausen bij Berlijn.
Hij is door uitputting als dwangarbeider in 1945 overleden.
Johannes (Jan) Glaser wordt geboren op 2 januari 1911 in Amsterdam en woont in Eindhoven, waar hij correspondent is voor Philips. Hij neemt ook deel aan het verzet.
Als reserve-officier wordt hij tijdens de Duitse bezetting opgeroepen om zich te melden voor krijgsgevangenschap in Duitsland. Voor Johannes is dat het moment om onder te duiken. Hij weet een jaar lang uit handen van de Duitsers te blijven, maar wordt uiteindelijk alsnog gearresteerd en gedeporteerd naar Duitsland.
Na een omzwerving door verschillende concentratiekampen belandt hij uiteindelijk in Neuengamme bij Hamburg. Bij de evacuatie hiervan overlijdt hij op 3 mei 1945 in de Lubeckerbocht (Duitsland) op door een geallieerd bombardement op de de ‘Cap Arcona. met duizenden doden tot gevolg.
Hermanus Johan (Jo) Soes wordt geboren op 20 november 1908 in Zaltbommel en woont in Eindhoven, waar hij werkt bij Philips als kantoorbediende.
Tijdens de Duitse bezettingsjaren houdt hij onderduikers in zijn eigen huis verborgen en is hij in bezit van illegale lectuur. Zijn verzetsactiviteiten worden verraden, waarna hij op 26 mei 1944 thuis door NSB’ers wordt gearresteerd. Via Amersfoort wordt hij afgevoerd naar kamp Vught.
Op 5 september 1944, de evacuatie van het kamp Vught ,worden alle gevangene op transport gezet naar Sachsenhausen bij Berlijn.
Hij is door uitputting als dwangarbeider in januari 1945 overleden
Frans van Thoor wordt geboren op 3 april 1922 in Eindhoven. Hij woont thuis en werkt als venter bij de melkhandel van zijn vader.
Frans wordt herinnerd als verzetspleger, maar hierover is niets bekend. Wel is bekend dat Frans wordt veroordeeld voor het kopen van gestolen fietsenbanden van een kennis. Hij krijgt een taakstraf opgelegd in Duitsland, waar hij wordt tewerkgesteld in de Duitse oorlogsindustrie.
Op 16 december 1942 ziet Frans tijdens werk in Heerte dat een medegevangene het zwaar heeft en helpt hem. De bewakers zien dit en plaatsen Frans voor straf in een bak met ijskoud water. Dit wordt hem fataal; hij krijgt een hartstilstand en overlijdt ter plekke op 20-jarige leeftijd.
Marinus Gerardus (Rien) van Bruggen wordt geboren op 30 juni 1901 in Tilburg en woont in Eindhoven waar hij werkt als chemicus.
Hij hielp Joden onderduiken en vliegtuigbemanning ontsnappen richting België.
Tijdens de Duitse bezetting is hij samen met de Eindhovense rechercheur Harry Aarts actief in de pilotenlijn waarlangs neergehaalde geallieerde piloten naar de Nederlandse grens worden gesmokkeld. Hiervoor maakt Harry gebruik van een politiewagen.Het Belgische verzet helpt de vluchtelingen vervolgens naar Engeland terug te keren.
Op 8 juli 1944 wordt Harry echter alsnog betrapt en samen met zijn verzetskameraden Jan Brunnekreef en Piet Haagen en twee geallieerde piloten gearresteerd.
Rien wordt gearresteerd en afgevoerd naar kamp Vught. In de avond van 19 augustus 1944 is hij in Kamp Vught gefusilleerd.
Marten Frans Elkerbout wordt geboren op 15 februari 1897 in Den Haag en woont in Eindhoven. Voor de oorlog is hij luitenant-ter-zee en vlieger bij de Koninklijke Marine, maar tijdens de oorlog werkt hij bij Philips. Hij was lid van de Geheime Dienst Nederland en lid van de ‘Groep Tromp’, die bij Philips spioneerde.
Tijdens de Duitse bezetting is hij actief in het verzet onder de schuilnamen ‘Tante Mies’ en ‘Siem’. Hij treedt op als verbindingsman met Londen en speelt daarom voor de ondergrondse een cruciale rol. Daarnaast zet hij zich in als hulpverlener aan onderduikers door hen te voorzien van bonkaarten, levensmiddelen en schuiladressen.
Op 19 mei 1944 wordt Marten op zijn werkplek gearresteerd en naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren overgebracht. Omdat Marten voor het verzet zo’n belangrijke rol heeft gespeeld, onderneemt de ondergrondse een poging hem te ruilen voor een gevangengenomen SD-agent. Begin september wordt Marten ter dood veroordeeld en naar kamp Vught gebracht. Daar wordt hij op 5 september 1944, de dag van de ontruiming van het kamp, gefusilleerd.
Simon van Hapert wordt geboren op 28 oktober 1887 in Woensel en woont in Eindhoven. Tijdens de Duitse bezetting zit zoon Jan in het verzet. Nadat Jan op 15 juni 1944 heeft deelgenomen aan de overval op het distributiekantoor in Bladel, duikt hij onder. Omdat de Duitsers hem niet kunnen vinden, gaan ze achter zijn familie aan. Als vergeldingsmaatregel wordt vader Simon samen met dochter An gearresteerd en als gijzelaar vastgezet in kamp Vught. Vandaaruit wordt Simon op transport gezet naar Oranienburg in Duitsland, waar hij dwangarbeid verricht in een vliegtuigfabriek.
Door uitputting als dwangarbeider is hij op 13 januari 1945 overleden.
Gerrit den Braber geboren 11 december 1919. Gerrit woont in Eindhoven waar hij werkt als wachtmeester van de staatspolitie. In 1944 sluit hij zich aan bij de P.A.N.
Als politieman is hij erg welkom bij de P.A.N.
In de zomer van '44 in Eindhoven en omgeving ontstond een tot dusver niet genoemde illegale groepering die zich 'Partisanen-Actie Nederland' noemde (de "P.A.N."). Ze was in maart '44 ontstaan en de leiding beschikte in augustus over de namen en adressen van een zeshonderd jongeren die bereid waren tot actie
In de nacht van zondag 3 op maandag 4 september 1944 werd voor het eerst tot actie overgegaan. In de nacht van 17 op 18 september 1944 wordt openlijk de strijd aangegaan: Duitsers worden gevangen genomen, N.S.B.-ers opgepakt, materieel buitgemaakt, kabels over straten gespannen en de geallieerden worden ondersteund.
Op 18 september 1944 komt hij tijdens de gevechten rond de bevrijding van Eindhoven om het leven.
Op 18 september 1944 komt hij tijdens de gevechten rond de bevrijding van Eindhoven om het leven.
Ongevaarlijk was het niet. Twaalf leden van de P.A.N. verliezen hun leven bij de strijd in en om Eindhoven waaronder Gerrit den Braber.
Op 23 september wordt de P.A.N. opgeheven en vormt een deel van de partizanen de 1e Compagnie Stoottroepen.
Bernard wordt in 1908 geboren brengt zijn jeugd door in Zuid-Limburg.
Als in het najaar van 1939 ook voor Nederland de oorlogsdreiging sterk toeneemt, wordt Bernard onder de wapenen geroepen als hospitaalsoldaat. Hij maakt de Duitse inval in mei 1940 in Wassenaar mee en komt ongeschonden uit de strijd.
Communisten behoren tijdens de Duitse bezetting tot de vroegste verzetsplegers in Nederland; ook Bernard. Zo verspreiden ze illegale dagbladen en zetten ze vluchtroutes naar de Belgische grens op.
Nadat Hitler in juni 1941 de Sovjet-Unie binnenvalt, gaan de Duitsers over tot massa-arrestaties van alle communisten en socialisten in de bezette gebieden. Ook Bernard wordt in deze periode dan gearresteerd en vastgezet in de gevangenis in Scheveningen, het beruchte ‘Oranjehotel’.
Midden 1942 wordt Bernard gedeporteerd naar concentratiekamp Neuengamme. Onder erbarmelijke omstandigheden wordt hij daar aan het werk gezet in de kleiputten en de baksteenfabriek. Lange dagen van zeer zwaar werk op een rantsoenen die niet alleen volstrekt ontoereikend, maar ook nauwelijks eetbaar zijn. Onderdak, kleding en medische zorg schieten schromelijk tekort.
In het voorjaar van 1945 is de situatie voor de nazi’s uitzichtloos geworden. Vanwege het naderen van de geallieerden wordt Neuengamme geëvacueerd en worden de gevangenen op dodenmars gezet. Zij die onderweg het tempo niet meer kunnen bijhouden, worden doodgeschoten. Bernard bereikt met duizenden anderen de kust, waar ze ingescheept zullen worden. De meesten van hen gaan aan boord van de Cap Arcona, de Deutschland en de Thielbek die op 3 mei 1945 door de Britse luchtmacht worden gebombardeerd, met duizenden doden tot gevolg.
Bernard is echter dan met een Zweeds konvooi van het Rode Kruis meegegaan en bereikt de haven van Malmö, waar hij het einde van de oorlog op 5 mei 1945 viert.
Dan beginnen de jarenlange ontberingen echter hun tol te eisen. Onder de bevrijde gevangenen breekt vlektyfus uit waar ook Bernard door wordt getroffen. Hij bezwijkt op 14 juni 1945 in Lund bij Malmö, op 36-jarige leeftijd. Bernard vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld in Oslo.
Bert wordt geboren op 9 januari 1924 in het Utrechtse IJsselstein en woont in Eindhoven. Van beroep is hij landbouwer. In juni 1943 wordt hij opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, de verplichte tewerkstelling in Duitsland. Na twee maanden keert hij terug naar Nederland en besluit vervolgens onder te duiken. Vanaf dat moment zet hij zich in voor het verzet en gaat dan voor kapelaan Smulders koeriersdiensten verrichten, met name het ophalen en wegbrengen van bonkaarten.
Tijdens een razzia wordt hij gearresteerd en vastgezet in kamp Vught. Begin september 1944 wordt hij vervolgens via kamp Amersfoort naar het concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg gezonden. Met het eerst transport gevangenen wordt Bert op 25 september naar het nieuw geopende buitenkamp Husum-Schwesing in Sleeswijk-Holstein gezonden, waar hij aan het werk wordt gezet bij de aanleg van de fortificatie Friesenwall.
De zeer lange dagen van zwaar werk en ondervoeding worden voor Bert uiteindelijk te veel. Hij is door uitputting als dwangarbeider op 5 november 1944 overleden
Cornelis wordt geboren op 9 september 1895 in het Zeeuwse Groede. Na het behalen van zijn academische graad in rechtsgeleerdheid, gaat hij in Eindhoven werken als octrooi-technicus voor Philips. Tijdens de Duitse bezetting is hij actief als leider van een verzetsorganisatie en als technisch leider van een berichtengroep die gevoelige informatie naar Engeland verzendt.
In de zomer van 1942 werkt hij in Eindhoven aan een geheime zender voor zijn inlichtingenwerk. Hij brengt de onvoltooide zender naar het huis van zijn ouders in Wassenaar om er verder aan te werken, maar zijn activiteiten zijn dan aan de Duitsers verraden. Op 25 juli 1942 doen zij een huiszoeking bij de ouders van Cornelis, die daar dan ook verblijft. Er wordt genoeg belastend materiaal gevonden om hem te arresteren en af te voeren naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren. Daar wordt aanvankelijk de doodstraf tegen hem eëist, maar op 13 juli 1943 wordt hem gratie verleend en de straf omgezet naar vijftien jaar tuchthuis. In januari 1944 komt hij in de tuchtgevangenis in Siegburg terecht.
Emanuel wordt geboren op 17 mei 1909 in Den Haag . Hij is vertegenwoordiger werkzaam is bij Philips. Ten tijde van de Duitse bezetting loopt hij vanwege zijn Nederlands-Israëlitische afkomst het acute risico te worden vervolgd, maar dat weerhoudt Emanuel er niet van om hulp te geven aan ondergedoken geloofsgenoten. Voor hen regelt hij onderduikadressen, valse papieren en bonkaarten.
Emanuel weet lange tijd zijn ondergrondse activiteiten geheim te houden, maar begin januari 1944 zijn de Duitsers hem toch op het spoor gekomen en arresteren hem in Eindhoven op 14 januari 1944. Voor verhoor wordt hij vastgezet in de gevangenis van Scheveningen, het ‘Oranjehotel’, waarna hij via kamp Westerbork wordt getransporteerd naar Auschwitz. Daar wordt hij op 15 mei 1944, vermoedelijk in de gaskamers, om het leven gebracht.
Geboren in Eindhoven, Stratum op 5 november 1912,
Frans woont tijdens de oorlog in Eindhoven en was leider van de (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers) LO-Eindhoven / Geldrop en ook actief in een KP. (knok ploeg)
Frans en zijn medeverzetsstrijders pleegden overvallen, onder meer in Geldrop en Mierlo. Als arbeider bij de Nederlandse Spoorwegen pleegde hij sabotagedaden bij Duits vervoer per trein
Hij is opgepakt op 24 mei 1944 en naar Haaren afgevoerd en op 9 augustus 1944 door de Duitsers te Vught gefusilleerd.
Gerard Gans wordt geboren op 4 oktober 1919 in Assen en woont in Eindhoven, waar hij als bloemenhandelaar in Eindhoven woont.
Op 4 september 1941 wordt hij ontdekt en door de SS vastgezet.
Twintig dagen later wordt hij gedeporteerd. Hij wordt op 9 april 1943 vergast in het vernietigingskamp Sobibor (nu in Polen).
Eppo Gans wordt geboren op 22 februari 1923 in Assen en woont in Eindhoven. Op 29 oktober 1941 wordt hij ontdekt en door de SS vastgezet in het Huis van Bewaring in ’s-Hertogenbosch, waar hij zich opgeeft als Jehova’s Getuige.
Via de gevangenis in Den Haag komt hij later in kamp Vught trecht, van waaruit hij op 5 september 1944 naar concentratiekamp Sachsenhausen wordt gedeporteerd. Ruim een maand later, op 16 oktober, volgt zijn transport naar Neuengamme bij Hamburg. Bij de evacuatie van Neuengamme overlijdt hij op 26 februari 1945.
Gerard en Eppo waren actief in het jeugdwerk van de gemeente. De twee broers waren al vroeg in de oorlog zeer actief in het verzet met op verschillende manieren sabotage te plegen tegen de Duitsers en NSB ers.
Op de Aalsterweg zijn herinnerings steentjes (stolpersteine ) voor Gerard en Eppo.
De vader is joods, de moeder niet, dus de kinderen van het echtpaar worden als half Joods-beschouwd. Halfjoodse Nederlanders werden in het algemeen niet gedeporteerd.
Jaap wordt geboren op 27 mei 1903 in het Zuid-Hollandse Hellevoetsluis. Tot 1929 werkt hij als advocaat in Rotterdam. Daarna gaat hij als consultant aan de slag voor de directie van Philips in Eindhoven.
Philips heeft kort daarvoor het hoofdkantoor en het grootste deel van het bedrijfskapitaal naar Londen verplaatst. Alles wat van de onderneming in Nederland achterblijft, wordt door de Duitsers als vijandelijk vermogen onder curatele geplaatst. Het personeel wordt gedwongen diensten te leveren voor de Wehrmacht. De weerzin is bij sommige personeelsleden zo groot, dat ze zich al op een vroeg moment in de bezetting aansluiten bij het verzet. Jaap is er een van. Hij is een van de eerste leden van de illegale Ordedienst (OD) en wordt commandant van OD-regio 18, Eindhoven en omgeving.
Jaap voert een vorm van bedrijfsspionage voor Londen en werkt samen met andere verzetsgroepen. Als op 28 mei 1942 een van de verzetsgroepen waarmee hij contact heeft wordt opgerold, moet Jaap met zijn familie onderduiken.
Na enige maanden wordt hij toch gevangen genomen en uiteindelijk volgt volgt transport naar kamp Vught.
Op ‘Dolle Dinsdag’ 5 september 1944.\ wordt hij op transport gezet naar Sachsenhausen
De zeer lange dagen van zwaar werk en ondervoeding worden voor Jo uiteindelijk te veel. Hij is door uitputting als dwangarbeider op 23 november 1944 aan ‘bloedige dysenterie overleden.
Jan is geboren op 29 oktober 1906 te Haarlem en overleden in een concentratiekamp te Groditz in 1945.
Hij werkte als radiotechnicus voor Philips.
Op 1 oktober 1943 wordt hij door de Sicherheitsdienst (SD) gearresteerd, nadat zijn naam genoemd is in verband met de vervaardiging van een geheime zender Voor de Duitsers is dit vergrijp zwaar genoeg om Jan af te voeren naar Duitsland, waar hij terechtkomt in het dwangarbeiderskamp Gröditz in Saksen
Mogelijk is Jan overleden op de laatste dag dat het kamp in het gebruik was, 17 april 1945. Die dag worden, in een poging de sporen van het kamp uit te wissen voor de naderende Amerikanen vele gevangenen vermoord.Het kan ook zijn dat hij al eerder is bezweken aan de slechte levensomstandigheden in het kamp.
Jo wordt geboren op 22 januari 1906 in Apeldoorn . Hij is huisschilder en woont in Eindhoven..
Tijdens de Duitse bezetting verleent hij hulp aan Joodse onderduikers en is hij verspreider van het illegale blad Vrij Nederland. Nadat Jo is ontdekt, wordt hij hiervoor gearresteerd en gedeporteerd naar Duitsland.
Op 26 mei 1944 wordt hij binnengebracht in concentratiekamp Dachau, waar hij op 28 februari 1945 bezwijkt aan de gevolgen van het extreem harde regime, ondervoeding en mishandeling.
Leo van Dorst werd op 21 juli 1924 in Roosendaal geboren en woonde vanaf 1930 aan de Merwedestraat in Acht. Op 19 oktober 1943 probeerde hij te vluchten uit het werkkamp in Breyll (bij het Duitse Kaldenkirchen) en werd daarbij doodgeschoten. Van Dorst is op 11 augustus 1951 herbegraven in Acht. De straat die naar hem vernoemd is heette voorheen de Waterkantstraat.
Louis wordt geboren op 30 mei 1896 in Den Haag en woont in Eindhoven, waar hij werknemer is bij Philips.
In juli 1942 werkt hij als marconist van een zelfgebouwde zender waarmee hij contact legt met Engeland. De Sicherheitsdienst (SD) komt dit echter al snel te weten en arresteert hem op 26 augustus 1942 op zijn werk.
Louis wordt overgebracht naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren waar vier jaar tuchtstraf tegen hem wordt geëist. Hij wordt daarvoor naar de tuchtgevangenis in het Duitse Siegburg gedeporteerd.
Op 26 maart 1945 bezwijkt hij in de gevangenis, vermoedelijk aan de gevolgen van vlektyfus.
Marius wordt geboren op 23 september 1921 in Den Haag. Na het succesvol afronden van zijn studie vindt hij werk als assistent-accountant bij Philips in Eindhoven, waar hij in juni 1942 naartoe verhuist.n Rond Kerst 1943 reist hij af naar Frankrijk, met het doel de Pyreneeën over te steken en vervolgens in neutraal Spanje of Portugal op de boot richting Engeland te stappen. Begin januari 1944 komt hij aan in Perpignan, waar hij wacht op begeleiding voor de oversteek van de Pyreneeën. Voordat het zover komt, wordt Marius echter op 2 januari in een café gearresteerd als de politie op last van de Duitsers een razzia houdt.
Marius wordt op 22 februari 1944 op transport gezet naar Mauthausen in Oostenrijk.
Gevangenen worden er in het kader van Vernichtung durch Arbeit aan het werk gezet in de nabijgelegen steengroeve, met het doel hen lichamelijk en geestelijk af te breken.
Hij is door uitputting als dwangarbeider op 17 februari 1945 overleden.
Piet wordt geboren op 8 september 1921 in Eindhoven. Hij is fotograaf van beroep en een uitgesproken katholiek die zijn ideeën enthousiast uitdraagt. Als hij tijdens de Duitse bezetting wordt opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, vertrekt hij naar Limburg waar hij zich tot mijnwerker laat opleiden.
Hij keert 1942 terug naar Eindhoven waar hij in contact komt met knokploeg-Sander en de pilotenhulpverleners rond politieagent Harry Aarts.
Op 8 juli 1944 zit Piet met Jan Brunnekreef in Harry’s dienstauto. Op de achterbank zitten twee geallieerde piloten die naar Tilburg worden gebracht om verder naar de grens te worden begeleid. Bij Moergestel wordt de wagen aangehouden door de Feldgendarmerie.
Piet, Harry en Jan moeten naar kamp Vught. Op 19 augustus 1944, om half negen in de avond, wordt Piet samen met Harry en de Eindhovense verzetsman Rien van Bruggen gefusilleerd. Jan volgt een halfuur daarna.
Geboren 10 december 1910 in Strijp - Eindhoven.
In reactie op de oproep van 29 april 1943 aan alle oud-militairen om zich voor krijgsgevangenschap te melden, worden eind april en begin mei landelijk massale stakingen georganiseerd die door de Duitsers buitengewoon gewelddadig worden beëindigd. Ook in Eindhoven hebben massale stakingen plaatsgevonden.
Als op maandagochtend 3 mei de fabrieken met een kleine personeelsbezetting weer het werk hervatten, grijpen de Duitsers hard in. Met overvalwagens trekt de Duitse politie de stad in om stakers te arresteren. In het hoofdkantoor van Philips wordt een Standgericht ingesteld voor de veroordeling van de stakers. Uit een groot aantal arrestanten worden dan zeven personen willekeurig gekozen die als voorbeeld moeten dienen. Een van hen is Piet die samen met zes andere stakers (onder wie vier werknemers van Philips), voor het vuurpeloton worden gezet op de fabrieksbinnenplaats. Die maandagmiddag worden ze gezamenlijk gefusilleerd.
Jac. wordt geboren op 4 september 1902 in Baardwijk. Jac. woont in Eindhoven, waar hij een rijwielhandel heeft.
Hij raakt tijdens de Duitse bezettingsjaren betrokken in het verzet als lid van Knokploeg-Margriet die in en rond ’s-Hertogenbosch distributiekantoren overvalt en collaborateurs liquideert. Jac. houdt zich voor de groep vooral bezig met de opvang van neergestorte geallieerde piloten. Voor hen is door het verzet in de Gerwense bossen bij Lieshout, op de onderduikplaats van ploeggenoot Piet Swinkels uit Lieshout, een provisorisch kamp opgericht, met een depot voor de opslag van sabotagemiddelen. Vanwege dit kamp is Jac. ook nauw betrokken bij het verzet in Lieshout.
Op 14 augustus 1944 krijgt Jac. met ploeggenoten de opdracht materiaal uit het depot in het kamp te verspreiden. Bij het verlaten van het bos wordt echter hun auto bij de brug over het Wilhelminakanaal in Lieshout door Duitse soldaten aangehouden en doorzocht. In de wagen worden twee revolvers, documenten over onderduikers, bonkaarten en persoonsbewijzen gevonden. Ook wordt gereedschap gevonden voor sabotage aan de spoorwegen, waar de knokploeg zich dan veelvuldig mee bezighoudt. Het is genoeg voor de arrestatie en om onmiddellijk naar kamp Vught af te voeren.
Hij is op 19 augustus 1944 door de Duitsers te Vught gefusilleerd.
Willem wordt geboren op 29 maart 1899 in het Gelderse Epe en woont in Eindhoven, waar hij werkt als adjunct-commies bij de Nederlandse Spoorwegen.
nkele weken eerder zijn de geallieerden geland in Normandië en lijkt het einde van de oorlog langzaamaan in zicht te komen. Kort voor de bevrijding van Eindhoven op 18 september dat jaar proberen de Duitsers alle goederen die voor hen nog van belang kunnen zijn voor de oorlogsinspanning af te voeren naar Duitsland. In Eindhoven bevindt zich zo een treinwagon met een grote hoeveelheid wolfraam en platina, grondstoffen voor de Philipsfabrieken. Niet alleen Willem, maar ook assistent-bedrijfsleider Maarten Reuchlin, weet hiervan af. Om transport naar Duitsland te verhinderen, rangeren ze de wagon achter het slachthuis in de Celebesstraat en saboteren zowel de rails als de wagon. De Duitsers vinden de ‘ondergedoken wagon’ echter en sturen deze na herstel van de schade naar Duitsland. Vanwege zijn handicap springt Maarten bij Willem, nog in NS-uniform, achterop een tandem en gaat achter de rooftrein aan.
Bij een controlepost in Griendtsveen wordt het tweetal gearresteerd op verdenking van spionage. Ze worden opgesloten in het politiebureau van Venlo. Medio november 1944 (er zijn meerdere, mogelijke datums bekend) wordt het tweetal bij een bomtrechter op vliegveld Venlo aan de Toeperweg gefusilleerd door de Maastrichtse Sicherheitspolizei-
In juli 1946 wordt het stoffelijke overschot van Maarten herbegraven op de begraafplaats van de Oude Toren in Woensel.
De Dorpsraad heeft samen met de basisschool in Acht een initiatief gestart om de “Vrijheid” te vieren met groep 8 van de basisschool.Het basis idee is om de verzetsheldenwijk te gebruiken om de jeugd zich te laten realiseren dat “vrijheid” het waard is om voor te vechten.
het volgende is daarvoor gedaan
Als het aanslaat proberen wij in de volgende jaren dit te koppelen aan een bezoek aan een ander "monument". Dit kan zijn een bezoek aan kamp Vught, de oude Toren in Waalre of het kerkhof in Geldrop/Mierlo. Ook de struikelstenen op de Grote Beek is een dichterbij optie
Zie ook de andere bronnen
2024-11-13 nkh herdenkingswijzer
2024-01-01 handleiding denkboek
